Gezondheid en veiligheid op bouwplaatsen is van cruciaal belang. Als dit wordt verwaarloosd, bestaat het risico van ernstige ongevallen. Hoewel het aantal arbeidsongevallen in de bouwsector is gedaald, is het aantal dodelijke ongevallen op bouwplaatsen gestegen. Maar waar moet u op letten als het gaat om veiligheid op de bouwplaats? In deze blogpost leggen we de regels en voorschriften voor gezondheid en veiligheid op het werk op bouwplaatsen uit en vertellen we u alles wat u moet weten om potentiële gevaren op uw bouwplaats te vermijden.
Potentiële gevaren op de bouwplaats
Bij het elimineren van potentiële gevaren op de bouwplaats moet rekening worden gehouden met een groot aantal factoren. Dit komt door de werkprocessen en de afhankelijkheid van een werkomgeving die voortdurend verandert wat betreft weersomstandigheden. Gebrekkige veiligheids- en beschermingsmaatregelen, bijvoorbeeld als gevolg van tijdsdruk, zijn echter vermijdbare oorzaken van gevaarlijke situaties. Onder meer vallende en rondslingerende voorwerpen, zware lasten of werkzaamheden met bijtende stoffen of elektrische stroom vormen een verhoogd risico op letsel.
Veiligheidsmaatregelen op bouwplaatsen is bijzonder belangrijk bij werkzaamheden op hoogte. Naast onveilige graafwerkzaamheden en onzorgvuldige omgang met elektrische stroom behoren vallen namelijk tot de meest voorkomende potentiële gevaren. Volgens het hoofd van de afdeling Preventie van BG Bau leiden valpartijen bij werkzaamheden op hoogte bijna altijd tot ernstig letsel met dramatische gevolgen voor de betrokkenen en, wanneer het gaat om vallen van grote hoogte, vaak tot de dood. “Toch kunnen deze incidenten worden voorkomen door een paar eenvoudige regels in acht te nemen.” Terwijl valbeveiligingssystemen voorkomen dat mensen bij een valgevaar komen, zorgen valstopsystemen ervoor dat mensen of materialen veilig tot stilstand kunnen worden gebracht als ze toch vallen. In het algemeen wordt een valbeveiligingssysteem gedefinieerd als een “noodzakelijkerwijs doeltreffende voorziening die de val van een vallende werknemer stopt, zelfs zonder dat deze daar bewust bij betrokken is, en bescherming biedt tegen een verdere val”. Vanginrichtingen, valbeveiligingen en zijbeschermingspanelen kunnen hier worden gebruikt.
Door de moeilijke werkomstandigheden is elektrische stroom ook een van de meest voorkomende oorzaken van ongevallen op bouwplaatsen. Als elektrische machines en apparatuur beschadigd, verkeerd gerepareerd, overmatig belast, verkeerd gebruikt of vervuild zijn, vormt dit de basis voor een groot aantal veiligheidsrisico’s.
De veiligheidstechnische eisen, die tot doel hebben het risico op ongevallen tot een minimum te beperken, houden onder meer in dat een opgeleide elektricien moet controleren of de elektrische installatie in perfecte staat is. Ook de veilige werking van de gebruikte machines moet aan het begin van elke werkdag worden gecontroleerd, en er moet alleen gekozen worden voor machines en apparatuur die gecertificeerd zijn en bestand zijn tegen de weersomstandigheden op de bouwplaats.
BG Bau risicobeoordelingen
De BG Bau risicobeoordeling is een cruciale basis voor de naleving en aanvulling van maatregelen voor de gezondheid en veiligheid van werknemers op het werk.
Door het tijdig opsporen van gebreken en veiligheidstekorten kunnen beschermende maatregelen tegen vele veiligheidsrisico’s op de bouwplaats worden geïntegreerd. Dit is met name van belang voor kleine en middelgrote ondernemingen in de bouwsector, waar machinestilstand en afwezigheid van personeel een zeer negatieve invloed kunnen hebben op de productiviteit en de kwaliteit van het werk, alsmede op het succes van de onderneming.
Het is dan ook geen wonder dat de Duitse wet inzake veiligheid en gezondheid op het werk (Arbeitsschutzgesetz) een risicobeoordeling van de arbeidsomstandigheden en -activiteiten voorschrijft.
Bovendien kunnen bestaande werkprocessen worden verbeterd door de beoordeling van risico’s en de invoering van tegenmaatregelen.
Regels voor veiligheid op bouwplaatsen
In principe dienen de regels inzake veiligheid en gezondheid op bouwplaatsen (RAB) om informatie te verstrekken over de huidige stand van de veiligheidsmaatregelen en om het risico van ongevallen op bouwplaatsen tot een minimum te beperken.
Deze specifieke arbeidsveiligheidsvoorschriften worden vastgesteld door het Comité voor de veiligheid en de gezondheid op de bouwplaats (ASGB). Meer gedetailleerde informatie over de inhoud van de verordeningen inzake gezondheid en veiligheid op het werk, met name op bouwplaatsen, is opgenomen in de respectieve hoofdstukken van het RAB.
RAB 33 verwijst er bijvoorbeeld naar dat tijdens de plannings- en uitvoeringsfase van bouwactiviteiten de algemene beginselen van sectie 4 van de Duitse wet inzake veiligheid en gezondheid op het werk (Arbeitsschutzgesetz, Regeln zum Arbeitsschutz auf BaustellenArbSchG) in acht moeten worden genomen door de opdrachtgever en de gezondheids- en veiligheidscoördinator. Hoewel de verantwoordelijkheid bij de individuele werknemers ligt, moet ervoor worden gezorgd dat deze beginselen van de Duitse wet inzake veiligheid en gezondheid op het werk tijdens de uitvoering van hun werk worden toegepast en nageleefd.
Verordening voor bouwplaatsen
De Duitse bouwplaatsverordening bevat specifieke wettelijke voorschriften inzake veiligheid op de bouwplaats en ongevallenpreventie. Hierdoor wordt gewaarborgd dat vanaf de planning tot en met de coördinatie op de bouwplaats rekening wordt gehouden met de arbeidsveiligheid. Om een veilige samenwerking op de bouwplaats te garanderen, is vaak de expertise van een veiligheidscoördinator nodig. Hun kernvaardigheden liggen in het overleg met de opdrachtgever en het gebruik van hun expertise om vragen over bouwprocessen en werkmethoden te verduidelijken. Anderzijds is de veiligheids- en gezondheidscoördinator verantwoordelijk voor de communicatie tussen de opdrachtgever en de op de bouwplaats werkzame vaklieden.
Door een zogenaamd gezondheids- en veiligheidsplan (Sicherheits- und Gesundheitsschutzplan, SiGePlan) op te stellen, zorgt de coördinator voor een vlotte en doeltreffende workflow voor de bouwwerkzaamheden.
Op basis van het SiGePlan worden vakspecifieke en vakoverschrijdende risico’s vastgesteld en tijdens de uitvoeringsfase vermeden. De veiligheids- en gezondheidscoördinator speelt dus een belangrijke rol bij het aanzienlijk verminderen van het gevarenpotentieel op de bouwplaats. Daartoe organiseert de coördinator de ruimtelijke en tijdsgebonden toewijzing van activiteiten, informeert hij alle betrokkenen over toegewezen maatregelen voor veilig werken in het kader van de arbeidsveiligheidseisen en geeft hij aanvullende verdere aanbevelingen voor het uit te voeren werk.
Beschermende werkkledij voor meer veiligheid
Geschikte beschermende werkkleding, in overeenstemming met de veiligheidsnormen, is een volgende stap naar het vermijden van risico’s op bouwplaatsen. Geen enkele bouwvakker mag roekeloos afzien van beschermende uitrusting.
Want een helm wordt niet alleen gedragen om aan de vastgestelde veiligheidsvoorschriften te voldoen, maar om het kwetsbare hoofd te beschermen tijdens het dagelijkse werk en in geval van nood bij een ongeval. Daarom moeten de arbeidsvoorschriften niet alleen onder toezicht of naar behoefte worden nageleefd, maar gedurende de hele duur van de werkzaamheden op de bouwplaats. Zo wordt het risico op een ernstig arbeidsongeval aanzienlijk verkleind. Of het nu gaat om veiligheidsschoenen met beschermende neuzen of een chemisch bestendige veiligheidsbril, uvex biedt een breed assortiment kleding en persoonlijke beschermingsmiddelen voor de bouw. Wij adviseren u graag in detail over uw keuze van beschermende kleding voor uw werksector.
Heeft u al gehoord van onze veiligheidskleding voor de bouwsector? Ontdek de stevige hier uvex 3 – het topmodel voor de bouwsector.