Promieniowanie podczerwone – jaki wpływ na oczy i ciało mają promienie IR?

Promieniowanie podczerwone, zwane także promieniowaniem cieplnym, zostało odkryte w 1800 roku przez Friedricha Wilhelma (Williama) Herschela, muzyka i astronoma. Promieniowanie podczerwone pojawia się w życiu codziennym m.in jako:

• światło słoneczne (ok. 50 %),
• lampy z czerwonym światłem łagodzące ból i wspomagające krążenie krwi,
• promienniki podczerwieni,
• elementy budowy pilotów,
• oraz przy otwartym ogniu.

W kontekście zawodowym. część pracowników, np. zakładów produkcji szkła oraz obróbki metali i tworzyw sztucznych są narażeni na potencjalnie szkodliwe działanie promieniowania podczerwonego, które jest niewidoczne dla ludzkiego oka. W tym artykule przedstawimy informacje na temat zagrożeń stwarzanych przez podczerwień, wymienimy obszary, w których występuje promieniowanie podczerwone i wskażemy skuteczne środki ochrony przed promieniowaniem IR.

Podczerwień odnosi się do promieni o długości fali w widmie elektromagnetycznym wynoszącej od 780 nanometrów do jednego milimetra. Ludzkie oko nie może ich dostrzec, mimo że ciepło emitowane przez promienie może być odczuwalne. Dlatego należy zachować szczególną ostrożność w przypadku bardzo ciepłego i długotrwałego promieniowania.

W zależności od długości fali światło podczerwone dzieli się na obszary IR-A, IR-B i IR-C. Im dłuższe fale promieni podczerwonych, tym trudniej jest im przedostać się przez tkanki lub warstwy skóry. W związku z tym najbardziej niebezpieczne dla zdrowia człowieka jest promieniowanie krótkofalowe IR-A o długości od 780 nm do 1400 nm (największa głębokość penetracji).

Światło UV jest również niewidzialne, ale ma długość fali mniejszą niż 400 nm, co oznacza, że ​​ma krótszą długość fali niż promienie w widzialnym obszarze widma.

W przemyśle podczerwień może pojawiać się np. przy kontakcie z piecami lub podczas cięcia i spawania metali.

Promieniowanie podczerwone (IR) może być szkodliwe zarówno dla oczu, jak i skóry, w zależności od jego intensywności, odległości od źródła oraz czasu ekspozycji. Oczy są szczególnie wrażliwe na szkodliwe działanie promieniowania IR i reagują szybciej niż skóra, przy czym ich reakcja zależy od natężenia i długości ekspozycji. Choć promieniowanie IR jest wykorzystywane w medycynie, należy pamiętać, że nadmierne nagrzewanie skóry może prowadzić do skurczów cieplnych, zapaści, udarów czy oparzeń.

Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku zbyt długiego bezpośredniego kontaktu podczerwieni z oczami, gdyż tam działanie promieniowania IR może być mniej lub bardziej szkodliwe dla zdrowia – w zależności od tego, jak głęboko promienie IR wnikają w tkankę oka:

1. 1. Promieniowanie IR-A może powodować nieodwracalne uszkodzenia (takie jak oparzenia) siatkówki z powodu nadmiernego ciepła i zmętnienia soczewki, co może prowadzić do zaćmy, zwanej również zaćmą dmuchacza szkła, zaćmą podczerwoną lub zaćmą ogniową.
   2. Promieniowanie IR-B może uszkadzać naczynia krwionośne i tkankę tłuszczową.
   3. Promieniowanie IR-C dotyka jedynie powierzchni rogówki i skóry i jest mniej niebezpieczne.

Oprócz poważnych zagrożeń związanych z przegrzaniem, chroniczny wpływ światła podczerwonego na oczy (uszkodzenie soczewki i siatkówki) stanowi wystarczający powód, aby nosić odpowiedni sprzęt ochronny podczas kontaktu z promieniowaniem podczerwonym.

Oprócz wspomnianych już aspektów z życia prywatnego, istnieje wiele sektorów przemysłu, w których promieniowanie podczerwone ma różne zastosowania. Typowymi przykładami są:

• Obróbka metali (spawanie, cięcie, topienie)
• Produkcja szkła (procesy topienia i formowania, prace konserwacyjne na maszynach)
• Przetwórstwo tworzyw sztucznych (wytłaczanie, formowanie)
• Przemysł chemiczny (procesy suszenia, piece reakcyjne)
• Przetwórstwo spożywcze (pieczenie, suszenie)
• Przemysł elektroniczny (lutowanie, kontrola temperatury)
• Budownictwo (produkcja asfaltu, wypalanie cegieł)
• Produkcja wyrobów medycznych (cięcie laserem, procesy sterylizacji)
• Wytwarzanie energii (elektrownie cieplne, energia słoneczna)

Podsumowując, podczerwień odgrywa dużą rolę podczas przetwarzania materiałów w wysokich temperaturach.

Biorąc pod uwagę długofalowe zagrożenie stwarzane przez promieniowanie podczerwone, ważnym pytaniem jest, w jaki sposób można skutecznie chronić pracowników w miejscu pracy.

Jakie środki ochrony indywidualnej są odpowiednie do zapewnienia ochrony przed niebezpiecznym promieniowaniem?

Niezależnie od tego, czy pracujesz w odlewni bezpośrednio przed piecem do topienia, czy w pewnej odległości od niego, aby móc bezpiecznie pracować, absolutnie niezbędna jest odpowiednia ochrona oczu i twarzy. Jeśli pracujesz w obszarach o szczególnie wysokim poziomie promieniowania podczerwonego, niezbędna jest również odzież termoaktywna i specjalistyczna ochrona przed ciepłem.

1. 1. Nasze okulary ochronne chroniące przed podczerwienią zapewniają ochronę na poziomie 4C-1.7, 4C-3 lub 4C-5 zgodnie z normą EN 171.
   2. Dzięki szaremu przyciemnieniu (a nie zielonemu lub niebieskiemu) kolory, w tym ważne kolory ostrzegawcze i sygnalizacyjne, są widoczne bez pogorszenia jakości widzenia.
   3. Okulary mają wysoki poziom przepuszczalności światła, a jednocześnie zapewniają bardzo wysoki poziom ochrony przed promieniowaniem IR.
   4. Okulary ochronne blokują także promieniowanie UV do 400 nanometrów (UV400).
   5. Okulary chroniące przed podczerwienią spełniają normy EN 171, EN 169 i EN 170, dlatego można je stosować jako ochronę przed promieniowaniem IR, ochronę przed spawaniem, a także ochronę przed odblaskami i promieniowaniem UV.
   6. Soczewki okularów chroniących przed podczerwienią są wyjątkowo odporne na zarysowania na zewnątrz i nie parują od wewnątrz (oznaczenie KN), co zapewnia najlepszą widoczność – nawet bezpośrednio przy źródle ciepła.
   7. Dzięki wytrzymałości mechanicznej (oznaczenie FT) okulary są w stanie wytrzymać zagrożenia mechaniczne w ekstremalnych temperaturach.

Okulary uvex chroniące przed promieniowaniem podczerwonym łączą najwyższą ochronę z wyjątkowo wyraźnym widzeniem dzięki sprawdzonej technologii powłok uvex supravision. W naszej ofercie możesz wybierać pomiędzy sportowym modelem uvex pheos cx2 ie-EX a uvex super f OTG, które idealnie sprawdzą się jako okulary nakładkowe dla osób noszących okulary korekcyjne.

Jak dobrać odpowiedni poziom ochrony przed promieniowaniem podczerwonym dla konkretnego miejsca pracy?

Aby zyskać optymalną ochronę przed podczerwienią, możesz używać okularów uvex IR-ex o odpowiednim poziomie ochrony. Ustalisz to poprzez określenie średniej temperatury źródła promieniowania, czyli świecącego obiektu (takie pomiary promieniowania przeprowadza się na potrzeby oceny ryzyka w miejscu pracy).

W poniższej tabeli przedstawiono oficjalne poziomy ochrony zgodnie z odpowiednią normą EN 171 oraz stopień ochrony, w jakim uvex oferuje okulary chroniące przed podczerwienią:

Przy ocenie zagrożenia światłem podczerwonym w miejscu pracy (dla oczu i skóry) istotna jest także odległość od źródła promieniowania oraz czas przebywania przed źródłem promieniowania, które określają stopień narażenia na promieniowanie podczerwone.

Normy dotyczące ochrony przed podczerwienią

Wszystkie filtry okularów chroniących przed podczerwienią muszą spełniać wymagania dot. przepuszczalności, zawarte w normie EN 171 i są podzielone na określone w niej poziomy ochrony. Norma 166 dotycząca ogólnej ochrony oczu określa dalsze wymagania dotyczące okularów ochronnych.

Okulary ochronne uvex IR-ex spełniają wymagania norm:

• EN 171 ochrona przed promieniowaniem podczerwonym
• EN 169 ochrona spawalnicza
• EN 170 ochrona przed promieniowaniem UV

Ponadto okulary uvex IR-ex spełniają również amerykańską normę ANSI/ISEA Z87.1 i japońską normę JIS T8141. Mogą być stosowane również w celu ochrony podczas spawania gazowego oraz jako okulary chroniące przed światłem słonecznym.

Należy pamiętać, że okulary spawalnicze nie wystarczą do zapewnienia ochrony przed promieniowaniem podczerwonym!

Okulary spawalnicze i okulary chroniące przed podczerwienią podlegają dwóm różnym normom. Podczas gdy okulary spawalnicze są projektowane zgodnie z normą EN 169 specjalnie do zastosowań spawalniczych, okulary ochronne chroniące przed promieniowaniem IR podlegają normie EN 171, która określa dobór środków ochrony oczu na podstawie średniej temperatury promieniującego źródła ciepła.

Okulary chroniące przed promieniowaniem podczerwonym mogą pochłaniać od pięciu do dziesięciu razy więcej promieniowania w zakresie od 700 do 2700 nm niż okulary spawalnicze – i jednocześnie w równym stopniu przepuszczają promieniowanie w zakresie widzialnym. Okulary uvex IR-ex zapewniają skuteczną ochronę przed obydwoma rodzajami promieniowania, spełniają obie normy (EN 169 i EN 171) i są znacznie bardziej zaawansowane pod względem ochrony od okularów spawalniczych. Ponieważ okulary IR-ex chronią również przed promieniowaniem UV do 400 nanometrów, spełniona jest również norma EN 170 dotycząca filtrów UV.  Model uvex IR-ex zapewnia wszechstronną ochronę przed niemal wszystkimi zagrożeniami związanymi z promieniowaniem optycznym.

Chroń oczy swoich pracowników podczas pracy z promieniowaniem podczerwonym i polegaj na trwałych, okularach ochronnych uvex IR-ex! Aby zapewnić optymalną ochronę, określ odpowiedni poziom ochrony w oparciu o temperaturę źródła promieniowania. W razie pytań – skontaktuj się z nami. Wyślij wiadomość na adres: uvex@uvex-integra.pl lub za pośrednictwem formularza kontaktowego.

Więcej informacji na temat okularów uvex IR-ex znajdziesz na naszej stronie internetowej. Kliknij tutaj!